Begin jaren zeventig heb ik Jan voor het eerst ontmoet. Net los van de academie was ik voor ik het in de gaten had, secretaris van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers. Mijn docent, Carel Kneulman had het wel eens over die club gehad, maar vertelde ook dat de Kring slapende was. In 1968 kwam ik van school en moest ik mij als beeldend kunstenaar ergens bij aansluiten. Er was een BBK (Bond van Beeldende Kunstenaars) en een roerig jaar later een BBK’69. Daar ben ik even lid van geweest. Maar ik zocht een meer praktisch gerichte vereniging, een club die naast belangen behartigen, ook tentoonstellingen organiseerde. Hoe het precies gegaan is weet ik niet meer, maar ineens zat ik in een niet druk bezochte vergadering van de NKvB en werd ik bij gebrek aan beter gekozen tot secretaris. Zeker tien jaar lang was het oude bestuur niet bijeen geweest, het was onduidelijk wie welke functie had of had gehad. Een archief was er eigenlijk niet. We moesten opnieuw beginnen. Wel was er een oude ledenlijst en waren er Statuten die aangepast moesten worden. Jan belde op of hij langs mocht komen, ik weet niet meer of dat was om lid te worden of om aan een tentoonstelling mee te doen. Hij vertelde mij zijn geschiedenis en over samenwerking met mensen waar ik tegenop keek. Voor mij was Jan al daar, waar naar ik op weg was.

Rond 1978 kwam Jan weer langs, hij zocht een collega voor de Katholieke Leergangen in Tilburg waar hij les gaf. De afdeling waar hij werkte had behoefte aan iemand die de Kunsten wat subtieler benaderde dan hij en zijn groot werkende collega’s. Hij vroeg mijn maatje Marion Herbst die sieraden maakte te solliciteren naar die plek. Zij kreeg de baan en wij verhuisden al spoedig naar het Brabantse. Jan kwam vanuit Eindhoven ook naar onze contreien en wel in een dorp niet ver van ons vandaan. Hij kocht een oude melkfabriek met de intentie er iets heel moois van te maken. Wat ik niet wist was dat hij een bouwkunde studie had gedaan en (bouw) praktijkervaring had opgedaan in de USA. Ik hielp hem met sloopwerk en stond verbaasd van zijn kundig opbouwen.
Toen zijn atelier klaar was en hij weer beelden kon gaan maken werden dat architecturale bouwwerken, werk waar ik mij goed in kon vinden. De kleur kwam terug in zijn werk.
Ik kwam regelmatig langs in Herpt, we spraken over veel, maar in het algemeen niet over ons eigen beeldende werk, wel over materiaal, techniek en machines. De term ‘beeldhouwer’ paste ons beiden niet, wij bouwden of stelden samen, Jan met een plan en ik meestal zonder.

Keramisch Werkcentrum, Heusden, Jan Goossen, Michael Flynn, Berend Peter Hogen Esch en Marion Herbst

Hoewel Jan een jaar of acht ouder was dan ik hadden we dezelfde voorbeelden, mensen die wij hoogachtten en waardeerden. Het maken van dingen; beelden, bouwwerken of tekeningen geeft voldoening. Het er over spreken is verspilde energie.
We zijn onze eigen weg gegaan. Jan heeft één keer een opmerking over mijn bezigheden gemaakt, niet over mijn beeldend werk, maar over een tussenvloertje dat ik in mijn werkplaats timmerde. “Hij zou dat anders gedaan hebben”.

Berend Peter Hogen Esch
Juni 2016

Beeldhouwersoverleg

Hallo Yvette,
Ik moest wel even teruggaan in mijn documentatie en geheugen, maar graag gedaan.

In juni 1979 zijn een 14-tal beeldhouwers bijeengekomen zijn. Daar was Jan Goossen ook bij. Hij deed niet mee aan de open dag. Na deze open dag zijn wij elke maand bijeen geweest. Jan was daar telkens bij. Iemand moest het voortouw nemen en dat werd ik, waardoor het Beeldhouwersoverleg ontstond.

Eindhoven had een commissie Stadsbeeld, uit het Beeldhouwersoverleg  werd Theo van Brunschot als vertegenwoordiger gekozen. Even later werd ik benoemd als 2e lid van die commissie. De commissie Stadsbeeld hield zich bezig met opdrachten en plaatsing van beelden in de openbare ruimte. Tevens kwam daarbij
– selectie van beeldhouwers voor Middelheim ‘82
– selectie van beeldhouwers voor Beelden in het Stadswandelpark ‘82

Jan heeft zich toen teruggetrokken uit het Beeldhouwersoverleg omdat hij aan beide exposities mee mocht doen. Zelf zat ik namens het Beeldhouwersoverleg in de selectiecommissie.

Beeldenstorm
Harrie Storms schonk zijn bronsgieterij inventaris aan de gemeente Eindhoven. De Dienst Kunst en Cultuur heeft na die schenking een stichting in het leven geroepen; Stichting Beeldenstorm. Harrie, die ik goed kende, vroeg mij als curator op te treden, toe te zien op een juiste en goede overdracht. Ik heb in het eerste bestuur gezeten. Veel overleg met Jan gehad over de conditie van het geheel. Nadat alles in goed overleg en statutair goed geregeld was ben ik teruggetreden uit het bestuur. Wat Jan daarna daar nog gedaan heeft weet in niet. Misschien kun je dat navragen bij Jan Wils.

Hartelijke groeten,
Hans van Eerd
mei 2017

Januari 2024
Tijdens mijn bezoek aan het Europees Keramisch Werkcentrum in Oisterwijk introduceerde Annelies Broenink mij aan een van de aanwezige kunstenaars, Leo van Vegchel.

Al snel bleek dat Leo Jan kende uit de tijd dat Jan in Eindhoven woonde. Ik vroeg Leo welke rol Jan toen speelde bij het Beeldhouwersoverleg. Korte tijd later kreeg ik deze mail van Leo.

21-02-2024 email
Dag Yvette,

Fijn dat we Jan samen even voor het voetlicht konden brengen. Jan is voor mij een onvergetelijk collega geweest, een van de (weinig) zeer integere en mens betrokken kunstenaars in de zelfingenomen kunstenaar cultuur van de ’70-’80-’90 jaren. Jan, Theo van Brunschot en Hans van Eerd waren de integere voortrekkers van het toenmalige Beeldhouwers overleg. Als overleg werden we een serieus kunstadvies-platform binnen de gemeente Eindhoven. In 1980 werd de Fabriek in de Baarsstraat gekraakt door een breder platform kunstenaars. Hier voelde Jan, Theo en Hans en anderen zich minder goed thuis. Wat wel ontstond is een stedelijk breed kunstenaars fundament van waaruit tientallen initiatieven geboren werden. Enkele bestaan nu nog. Enkele zijn uitgegroeid tot initiatieven waar Eindhoven zich nu nog trots mee profileert. Witte Dame, DDW, architectuurcentrum, Strijp-S.
Ik ben zelf actief betrokken geweest bij enkele initiatieven, Beelden in Stadspwandelpark ‘82, Kunstenaarsgalerie Op het Hemelrijken, huisvesting en ateliers, standbeeld, architectuur, vormgeving en ontwikkeling Witte Dame. Maar mijn meest betrokken initiatief is het opbouwen van Beeldenstorm. Hans verdraait m.i. de toedracht een beetje. Het Beeldhouwersoverleg was in de ontstaansperiode al niet meer zo actief (1990). Samen met Jan Wils en Jos Blersch heb ik het aanbod van Harrie Storms aan de kunststichting doorgespeeld gekregen. Ik heb de naamgeving verzonnen, een stichting opgericht, een bestuur samengesteld en we werden uiteindelijk door de TUe omarmd. De gemeente Eindhoven bleef, zoals toen gebruikelijk, op politiek en ambtelijk niveau initiatief loos. Jan, Theo, Hans en andere beeldhouwers hadden sympathie maar hadden toen al helaas geen initiatiefneemsters bemoeienis meer.
Beeldenstorm is uiteindelijk samengegaan met Grafisch atelier Daglicht en gaat verder door het leven als Make Eindhoven. Mijn ideaal voorbeeld was het toenmalige EKWC. Dat niveau heb ik helaas, in mijn tijd als coördinator, niet waar kunnen maken.

door Ab Hofstee

Jan Goossen leerde ik kennen toen we in 1982 ter gelegenheid van het 750 jarige bestaan van de stad Eindhoven de tentoonstelling Beelden in het Stadswandelpark organiseerden. ‘We’ dat was de Kunststichting Eindhoven waarvan ik sinds september 1980 directeur was. De voorbereidingstijd voor de tentoonstelling was relatief kort maar we slaagden er toch in ook met behulp van een burgercomité om de benodigde fondsen bij elkaar te schrapen.

De opzet was om van een aantal beeldhouwers bestaande beelden te plaatsen, een aantal kunstenaars uit te nodigen een tijdelijke presentatie te doen en een aantal te vragen om een beeld te maken speciaal voor de tentoonstelling. Hiervoor was geld beschikbaar en ik wilde ook proberen om een aantal beelden aan te kopen. Dat laatste lukte en het was de start voor een beeldentuin in het Stadswandelpark.

Een van de kunstenaars die we uitnodigden voor het maken van een beeld was Jan Goossen die in die tijd in Eindhoven woonde. Jan zat in die tijd ook door persoonlijke omstandigheden in een wat moeilijke periode en de opdracht kwam goed uit. Hij maakte het beeld ‘Septum (in gesprek met de vorigen)’, een zevenhoek bestaande uit aan elkaar gehangen U-vormige elementen van cortenstaal met een hoogte van 2,7 meter en een doorsnee van ongeveer 5 meter. Naar mijn indruk betekende de uitvoering voor hem ook een nieuwe richting voor zijn werk. Het werk van Jan werd aangekocht en staat op de plaats waarvoor hij het ontwierp.

Het waren plezierige contacten, want Jan was naast een goed kunstenaar ook een aardig mens, die ook daarna bleven bestaan totdat hij naar Heusden verhuisde waarna ik hem slechts sporadisch zag. Later verhuisde hij naar Zeeland waar hij overleed.

Het is mooi dat hij in Eindhoven zijn sporen heeft nagelaten.

mei 2012

door Johan de Koning
(Dit artikel verscheen later en in een langere versie onder de titel ‘Beeldbouwen. De architectonische werken van Jan Goossen’  in het Zeeuws Tijdschrift.)

Kan iemand die geen Zeeuw is van origine toch Zeeuw(s) zijn of worden? Hier in de provincie gaan wonen lijkt me in ieder geval onvoldoende. Daar is toch meer voor nodig.
More »